Poezja ziemiańska

Poezję ziemiańską niesłusznie przypisuje się tylko do baroku. Już w renesansie miała swoje pierwsze, małe kroczki. Poezja ziemiańska to nic innego, jak pochwała życia na wsi, w zgodzie z naturą i w pełni umiaru. Nie jest więc jedynie wizytówką baroku – wszakże już u Mikołaja Reja pojawia się Żywot człowieka poćciwego, utwór traktujący o sielskim życiu, który już sam w sobie jest aktem pozytywnego podejścia do wsi. Jan Kochanowski również nie zostaje w tyle. Jego Pieśń Świętojańska o Sobótce realizuje wszystkie możliwe aspekty życia na wsi i pochwały takowego – zajmuje się tematyką dobrej żony i dobrego gospodarza. Nawiązuje do tego już w baroku między innymi Jan Chryzostom Pasek. Dobry gospodarz to taki, który zajmuje się swoim otoczeniem, żyje w zgodzie z naturą, prawdziwy Sarmata, który nie interesuje się dworskimi intrygami, a kocha się w życiu wiejskim i spokojnym. Taki też obraz rysuje ziemianom barok – taki ideał mają spełniać, a ich poezja pokazuje, jak wielką wagę przykładają do tego.