Yves Klein

image Nie ulega wątpliwości, że w całym ruchu Nouveau Réalisme postacią najwybitniejszą był Yves Klein, przedwcześnie zmarły w roku 1962. Oddziałał on na całą generację artystów szczególnie aktywnych w latach sześćdziesiątych, między innymi na członków ugrupowania Zero. W okresie swoich monochromatycznych obrazów błękitnych tworzył także rzeźby z gąbek nasyconych błękitną farbą, które montował potem na podstawach. Obok tego rodzaju rzeźb „pełnoplastycznych”, Klein wykonywał reliefy również z błękitnych kawałków gąbki. Z uwagi jednak na interesującą nas problematykę rzeźbiarską, należy przede wszystkim omówić działalność Tinguely’ego, Armana i Spoerriego. Wszyscy trzej interesują się szczególnym rodzajem sztuki przedmiotu w połączeniu z mechanizacją. Jean Tinguely początkowo związany był ze środowiskiem artystycznym Bazylei, potem Paryża. Jego pierwsze kompozycje przestrzenne powstawać zaczęły w 1947 roku – chodziło w nich o ruch ażurowych form z drutu, które obracając się wokół własnej osi tworzyły odmaterializowaną formę optyczną, tak zwaną bryłę potencjalną. Były to więc „rzeźby odmaterializowane przez szybkość”. Następnie Tinguely zaczął tworzyć, oparte na tej samej zasadzie, różne „metamechaniczne” rzeźby czy „metamatyczne” przedmioty, stanowiące zmechanizowaną parodię sztuki gestu. Artysta z przeróżnych elementów z blachy oraz z drutu konstruuje coraz bardziej złożone, wymyślne, a równocześnie groteskowe mechanizmy, które nie tylko się poruszają, ale także wykonują pewne przewidziane z góry czynności. Tinguely wykorzystuje też działanie przypadku, który jednakże jest uprzednio zaprogramowany.