Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska
Jan Chryzostom Pasek jest jednym ze sztandarowych twórców baroku. Opiera się przede wszystkim o literaturę ziemiańską, chwali sobie wyraźnie dobrodziejstwo życia na wsi i realizuje schemat typowego Sarmaty. Jego Pamiętniki rzucają nam nowe światło na tamtejsze obyczaje. Pasek przedstawia siebie jako szlachetnego, walecznego Polaka, który cało wychodzi z każdej bójki, nie daje się obrazić, jest zawsze po stronie króla i kraju. Przedstawia jednocześnie rzeczywistość ze swojej perspektywy, jego Pamiętniki mogą posłużyć także za źródło historyczne. Realizuje także wady sarmaty, zaściankowość, używa ogromnej ilości makaronizmów w nawiązaniu do łaciny, często błędnych od strony gramatycznej. Jednak nie można zaprzeczyć wartości jego dzieła, które jest oryginalne i rzuca nam nowe światło na stereotyp Sarmaty. Przez pewien czas po wydaniu Pamiętników sądzono, że Pasek to postać fikcyjna, jednak odpowiednie badania udowodniły, że był jak najbardziej autentyczną osobą.